Chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là một đề tài lý luận và thực tiễn rất cơ bản, quan trọng, nội dung rất rộng lớn, phong phú và phức tạp, có nhiều cách tiếp cận khác nhau, đòi hỏi phải có sự nghiên cứu rất công phu, nghiêm túc, tổng kết thực tiễn một cách sâu sắc, khoa học.
Báo Nhân Dân xin trân trọng giới thiệu bài viết của đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ về Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Gần 40 năm Đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước vừa qua cũng là thời gian mà Đảng Cộng sản Việt Nam không ngừng vận dụng, phát triển sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, tổng kết thực tiện cách mạng trong điều kiện lịch sử cụ thể của đất nước để hình thành và không ngừng hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng không dừng lại ở câu hỏi: “Vậy thì chúng ta phải định hình chủ nghĩa xã hội thế nào, và định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh, đặc điểm cụ thể ở Việt Nam?”, mà còn giải thích con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Việt Nam đang đi dưới những hoàn cảnh và đặc điểm của Việt Nam.
Tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã giải đáp thấu đáo, lập luận chặt chẽ, sắc bén, lý giải sâu sắc những câu hỏi lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là gì? Được phát triển và hoàn thiện ra sao? Và từng bước được thực hiện hóa như thế nào? Từ phương diện đạo đức, vấn đề chủ nghĩa xã hội và định hướng chủ nghĩa xã hội cũng được nhìn nhận hết sức sâu sắc, nhất là làm rõ sự ưu việt nhân văn, nhân đạo, vì con người của chế độ xã hội chủ nghĩa và yêu cầu xây dựng Đảng ta về đạo đức, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, giữ gìn uy tín, thanh danh của Đảng.
Trong tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là đường lối cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam và cũng là điểm cốt yếu trong di sản tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh” (1) . Khẳng định của Tổng Bí thư là minh chứng rõ nét quan điểm của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt lợi ích quốc gia - dân tộc lên trên hết là hoàn toàn đúng đắn, sáng suốt, là điều kiện thuận lợi để Việt Nam tiếp tục phát huy nội lực, vị thế đất nước và lựa chọn kế sách phù hợp trong bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc.
Tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đóng góp toàn diện, sâu sắc vào kho tàng lý luận của Đảng. Trong đó, tác phẩm đưa ra định hướng quan trọng qua việc giải quyết mối quan hệ cơ bản, cốt lõi giữa xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Những thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử trong hơn 35 năm đổi mới vừa qua là minh chứng cho giá trị hiện thực đạt được của chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Đó là sự phát triển vì con người, phát triển để nâng tầm lương tri, phẩm giá con người Việt Nam. Chỉ trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mới có thể đem lại cho chúng ta những thành tựu to lớn như vậy. Và chính những thành tựu này đang là tiền đề, tạo nên sức mạnh tiến tới tương lai tươi sáng của đất nước ta.
Quan điểm về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát triển từ quá trình đào tạo và công tác lâu dài của ông. Sau khi tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Hà Nội năm 1967, ông được điều động về công tác tại Tạp chí Học tập, cơ quan lý luận và chính trị của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là bước ngoặt quan trọng, đánh dấu khởi đầu sự nghiệp nghiên cứu lý luận chính trị chuyên nghiệp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Nhân kỷ niệm 131 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và chào mừng ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Ðảng Cộng sản Việt Nam có bài viết quan trọng "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam".
Ngày 16/5/2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có bài viết: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Bài viết luận giải đầy sức thuyết phục, sâu sắc một vấn đề lớn, rất cơ bản, quan trọng trong sự nghiệp cách mạng nước ta, trên cơ sở kết hợp nhuần nhuyễn lý luận và thực tiễn: nói thực tiễn mà rất lý luận, nói lý luận trên nền thực tiễn sinh động...
Bài viết quan trọng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với tiêu đề “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” đăng trên Báo Nhân Dân số ra ngày 16/5/2021 đã phân tích sâu sắc về con đường phát triển của đất nước ta, đặc biệt là nhận thức của Đảng ta về chủ nghĩa xã hội, thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đường lối xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ.
Ngày 9/2/2022, cuốn sách “Một số vấn đề lý luận về CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được ra mắt. Cuốn sách là kết quả của quá trình tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Trong đó, vấn đề kiên định, phát triển và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh có ý nghĩa rất quan trọng đối với nước ta hiện nay.
Kỷ niệm 131 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và 110 năm Ngày Bác đi tìm con đường đấu tranh giải phóng dân tộc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có bài viết quan trọng "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam". Bài viết đề cập nhiều nhận thức mới có ý nghĩa lý luận và thực tiễn trong lĩnh vực xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, đồng thời cũng đặt ra những vấn đề sâu sắc trong xây dựng Ðảng về chính trị và về tư tưởng, lý luận.
Vừa qua, trong bài viết "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam", Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh: "Chúng ta phải định hình chủ nghĩa xã hội thế nào, và định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh, đặc điểm ở Việt Nam". Đồng thời, đồng chí nhấn mạnh "Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là đường lối cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam".
Nhân kỷ niệm ngày sinh nhật Bác Hồ (19/5/1890 - 19/5/2021), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài viết đặc biệt với tựa đề: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Trong đó, Tổng Bí thư đã nhấn mạnh: Chúng ta cần một xã hội mà trong đó sự phát triển là thực sự vì con người, chứ không phải vì lợi nhuận mà bóc lột và chà đạp lên phẩm giá con người. Quá trình phát triển của đất nước đang là minh chứng sâu sắc quan điểm của Tổng Bí thư.
Là chuyên gia nghiên cứu về chủ nghĩa Mác và quan hệ chính đảng thế giới, giáo sư Phan Kim Nga, nghiên cứu viên cao cấp của Viện Nghiên cứu chủ nghĩa Mác thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cho rằng, Việt Nam và Trung Quốc còn nhiều tiềm năng và dư địa hợp tác, nhất là hợp tác giữa hai Đảng, trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH).
Phát triển kinh tế tri thức - một nội hàm trong thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam - được thể hiện cô đọng trong cuốn sách “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Quan điểm về phát triển kinh tế tri thức trong cuốn sách này có ý nghĩa định hướng rất quan trọng cho quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Đánh giá về cuốn sách "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam" của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, ông Grigory Trofimchuk, chuyên gia Nga về các vấn đề quốc tế nhấn mạnh, tác giả đánh giá rất kỹ tình hình hiện nay và trách nhiệm của Việt Nam trong bối cảnh thế giới nhiều biến động.
Bài đăng trong Cuốn Đảng vững mạnh, đất nước phát triển, dân tộc trường tồn, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, năm 2015. Dưới đây là toàn văn nội dung bài phát biểu.
Là học giả có nhiều năm nghiên cứu về các vấn đề Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, giáo sư Hứa Lợi Bình, chuyên gia Viện nghiên cứu Chiến lược Toàn cầu và châu Á-Thái Bình Dương (CASS), Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Đông Nam Á thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc dành nhiều thời gian đọc và nghiên cứu tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”.
Gắn liền với quyền lực được trao, kiểm soát quyền lực là vấn đề cực kỳ quan trọng để bảo đảm quyền lực được thực hiện đầy đủ, không bị lạm dụng, sử dụng sai mục đích, dẫn đến hậu quả tiêu cực, thậm chí liên quan đến lợi ích sống còn của quốc gia, dân tộc, sự tồn vong của một chế độ. Chính vì vậy, trong tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” nội dung kiểm soát quyền lực được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đặc biệt chú trọng, đề cập nhiều lần.
Dù rằng còn những hạn chế, thách thức trong giải quyết hài hòa lợi ích quốc gia với lợi ích chính đáng của từng cá nhân, nhưng những kết quả đạt được trên thực tế những năm qua ở Việt Nam cho thấy con đường xã hội chủ nghĩa mà nhân dân Việt Nam đang xây dựng và tiến bước là một xã hội hướng tới các giá trị đích thực vì con người, vì nhân dân.
Lúc sinh thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn luôn đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; xây dựng đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Với tư cách là đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam từ năm 2011 đến nay, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã để lại một di sản đồ sộ, quý báu cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta về các vấn đề xây dựng và chỉnh đốn Đảng; xây dựng văn hóa, con người Việt Nam; phòng, chống tham ô, tham nhũng,… đặc biệt là những vấn đề về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Di sản của Tổng Bí thư không chỉ trực tiếp chỉ đạo giải quyết những vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra từ công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta thời gian qua, mà còn có giá trị dẫn dắt, định hướng, soi đường cho cách mạng Việt Nam từ nay đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và những thập niên tiếp theo.
Năm 2011 khởi đầu nhiệm kỳ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI là nhiệm kỳ đầu tiên đồng chí Nguyễn Phú Trọng giữ cương vị người lãnh đạo cao nhất của Đảng ta. Đã gần 15 năm với ba nhiệm kỳ đại hội trôi qua, dấu ấn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong việc triển khai các vấn đề kinh tế được nêu trong Cương lĩnh năm 2011 (sửa đổi Cương lĩnh năm 1991) ngày càng đậm nét và được cụ thể hóa. Trong đó, các quan điểm về phát triển trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội ngày càng được hoàn thiện, rõ nhất là quan điểm về phát triển nhanh và bền vững, và quan điểm xây dựng nền kinh tế tự chủ.
Trên cương vị chủ chốt trong công tác soạn thảo Văn kiện của nhiều kỳ đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, Tổng Bí thư từng nhấn mạnh yêu cầu: Văn kiện phải xứng tầm, không chỉ là báo cáo chính trị thông thường. Trong đó, phải chuyển tải được những điểm mới, những đòi hỏi từ cuộc sống.
Là nhà lãnh đạo có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy lý luận chính trị sắc bén, trải qua quá trình hoạt động thực tiễn phong phú với kinh nghiệm sâu sắc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đề ra nhiều quan điểm lý luận sáng tạo, góp phần vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc, nhất là trong thời kỳ đổi mới đất nước.
Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng, nhà lãnh đạo đặc biệt xuất sắc của Đảng, Nhà nước ta, nhà lý luận, nhà tư tưởng, nhà văn hóa uyên bác, một nhân cách mẫu mực, người con rất mực hiếu đễ và nhân văn của Nhân dân ta đã không còn nữa. Đây là sự mất mát to lớn của Đảng ta, đất nước ta, dân tộc ta và Nhân dân ta. Vô cùng thương tiếc đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - Người lãnh đạo kiên trung, trọn đời vì nước vì dân!
Báo Nhân Dân trân trọng giới thiệu bài viết: "Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng - Nhà Lãnh đạo lỗi lạc, trọn đời vì nước, vì dân" của Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.
Ngày 6/1/1946, trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn, thử thách sau khi đất nước giành được độc lập, cuộc Tổng tuyển cử bầu ra Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đã được tổ chức thành công, mở ra thời kỳ phát triển mới của dân tộc.
Phân tích những vấn đề lý luận căn bản và góc nhìn thực tế của Việt Nam, trong bài viết “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định quan điểm nhất quán của Đảng ta, đó là, Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam; Đảng ra đời, tồn tại và phát triển là vì lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc.
Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng không chỉ thể hiện tư duy lý luận và sự tổng kết thực tiễn của Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam đối với con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, mà còn là thông điệp về nhận thức chân thực của những người cộng sản Việt Nam đối với những vấn đề lý luận và thực tiễn của chủ nghĩa xã hội.
Trong bài viết, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phân tích và so sánh những điểm mạnh và điểm yếu của một số nước tư bản tiên tiến để vận dụng những cái mạnh và tránh cái yếu, từ đó định hướng con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong bối cảnh thực tiễn dưới sự tác động của đại dịch Covid-19 và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
