Rốt ráo nâng hạng, tuyển dụng
Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 có hiệu lực ngày 1/1/2025 quy định: Giấy phép lái xe hạng D cấp cho tài xế ô-tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ (không kể chỗ của lái xe). Trong khi theo Luật Giao thông Đường bộ 2008 trước đây, giấy phép lái xe hạng D cấp cho người lái ô-tô chở người từ 10-30 chỗ ngồi. Vì vậy, những tài xế có giấy phép lái xe hạng D cũ không đủ điều kiện lái xe trên 30 chỗ, muốn tiếp tục hành nghề phải nâng hạng giấy phép lái xe theo quy định mới. Thống kê của Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng thành phố cho thấy, quy định này tác động đến khoảng 600 người có Giấy phép lái xe hạng D đang làm lái xe trên các tuyến xe buýt, ảnh hưởng đến công tác chuyên chở hành khách bằng xe buýt.
Ông Nguyễn Vũ Bình, một lái xe buýt của Công ty cổ phần Xe khách Sài Gòn (SaigonBus) cho biết: “Hiện nay, tôi đã nộp hồ sơ, đang chờ thi nâng hạng và cấp bằng để tiếp tục chạy xe theo quy định mới. Trong lúc chờ thi, tôi không thể hành nghề nên phải tìm việc làm thêm”. Chia sẻ của ông Bình là vấn đề thực tế mà nhiều tài xế xe buýt đang gặp phải, kể cả một số tài xế không có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở nên không thể nộp hồ sơ sát hạch nâng hạng.
Ông Nguyễn Duy Khánh, Giám đốc Xí nghiệp vận tải buýt thuộc SaigonBus cho biết: Rà soát tại đơn vị cho thấy hiện thiếu khoảng 50 lái xe do phải nâng hạng lên dấu D theo quy định của luật mới. Ngoài ra, một số lái xe lớn tuổi lâu nay không có bằng trung học cơ sở (hầu hết do thất lạc) cũng vướng vì luật mới quy định phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở mới được hành nghề và thi nâng hạng. Công ty đã hỗ trợ chi phí để lái xe đi đào tạo nâng hạng. Trong thời gian chờ đợi, công ty đã bố trí, điều chuyển tài xế đủ điều kiện lái xe buýt từ các tuyến thưa khách sang các tuyến đông khách, điều tài xế xe du lịch sang lái xe buýt, nhằm giảm ảnh hưởng đến hoạt động vận tải xe buýt.
Tình hình tương tự cũng xảy ra tại Hợp tác xã vận tải 19-5, Công ty Bảo Yến và các đơn vị vận tải tham gia vận chuyển, phục vụ hành khách bằng xe buýt. Đại diện Công ty Bảo Yến cho biết, công ty đang thiếu khoảng 20 lái xe buýt nên đã thông báo tuyển dụng ngay. Số lượng lái xe tuyển dụng chủ yếu bù vào số thiếu hụt do Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ mới quy định lái xe chỉ được lái xe 48 giờ một tuần và 10 giờ một ngày. “Quy định này yêu cầu thời gian lái xe khá “chặt” trong khi Luật Lao động cho phép người lao động làm việc, kể cả tăng cao từ 200-300 giờ/năm. Do đó, Công ty Bảo Yến đang rốt ráo tuyển dụng lái xe buýt, bảo đảm duy trì hoạt động vận tải của thành phố” - bộ phận nhân sự Công ty Bảo Yến thông tin.
Tạo điều kiện cho đào tạo, sát hạch
Theo Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng thành phố, sau khi Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 được ban hành, trung tâm đã chủ động làm việc với các đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe buýt để thống kê số lượng lái xe bị tác động, đồng thời báo cáo đề xuất Sở Giao thông vận tải các giải pháp hỗ trợ. Sở Giao thông vận tải đã chỉ đạo Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng làm việc với các đơn vị kinh doanh vận tải để các đơn vị chủ động công tác tuyển dụng, bố trí lái xe cho phù hợp quy định; đồng thời chỉ đạo Phòng Quản lý Sát hạch và cấp giấy phép lái xe tạo điều kiện cho các lái xe buýt tham gia các khóa học nâng hạng Giấy phép lái xe trong thời gian sớm nhất.
Theo ông Phạm Vương Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng, hiện có tám đơn vị kinh doanh vận tải bằng xe buýt trên địa bàn thành phố đã chủ động được số lượng lái xe, bảo đảm hoạt động ổn định trên các tuyến được đảm nhận và sáu đơn vị vẫn còn thiếu khoảng 250 lái xe. Việc này có ảnh hưởng nhất định đến hoạt động của các tuyến xe buýt. Sau khi thực hiện các giải pháp hỗ trợ, các đơn vị kinh doanh vận tải đã tổ chức cho 81 lái xe tham gia thi nâng hạng giấy phép lái xe và tuyển dụng mới 39 người. Trong điều kiện đơn vị không đủ số lượng lái xe để tổ chức hoạt động tuyến theo kế hoạch, trung tâm đã có phương án để chủ động điều phối nhằm ổn định hoạt động của hệ thống xe buýt, không làm ảnh hưởng việc đi lại của người dân.
Về phía Sở Giao thông vận tải, mới đây, sở đã tiếp tục có chỉ đạo và hỗ trợ các cơ sở đào tạo lái xe trong quá trình thực hiện các thủ tục về đào tạo, sát hạch và cấp Giấy phép lái xe, qua đó kịp thời nâng hạng và cấp phép lái xe theo đúng luật định; bảo đảm biểu đồ vận tải và không ảnh hưởng đến việc phục vụ hành khách. Cũng theo thống kê của sở, hiện nay trên địa bàn thành phố có 2.221 xe buýt hoạt động trên 138 tuyến bao gồm cả trợ giá và không trợ giá, trong đó nhóm xe 4-60 chỗ (đứng, ngồi) khoảng 853 chiếc (chiếm tỷ lệ 39%).