Còn không ít "lực cản"
Từ năm 1997, tỉnh Bạc Liêu đã quan tâm đầu tư xây dựng các khu công nghiệp. Một số dự án như Trà Kha, cảng cá Gành Hào, khu công nghiệp Hộ Phòng (huyện Giá Rai) và Gành Hào (huyện Ðông Hải), khu du lịch Nhà Mát - Hiệp Thành, khu Trung tâm thương mại, khu đô thị mới thị xã Bạc Liêu... được triển khai nhằm thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh.
Theo Sở Kế hoạch và Ðầu tư, đến nay, toàn tỉnh có hơn 1.500 DNNN được cấp giấy phép hoạt động. Trong đó, có 10 DN ngoài tỉnh đầu tư vào Bạc Liêu, với số vốn đăng ký hơn 20 tỷ đồng; năm DN 100% vốn nước ngoài với số vốn đầu tư gần 20 triệu USD... UBND tỉnh Bạc Liêu đề ra kế hoạch mời gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư vào địa phương, đặc biệt ưu tiên 18 dự án với tổng số vốn hơn 700 tỷ đồng trong đó có nhà máy chế biến thủy sản; nhà máy sản xuất thức ăn cá, tôm, chế biến nông sản, trái cây, chế biến muối... ở thị xã Bạc Liêu và các huyện ven biển là Giá Rai, Hòa Bình, Ðông Hải, mỗi dự án đầu tư từ 25 đến 40 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong điều kiện tỉnh chưa có kinh nghiệm xây dựng và quy hoạch các dự án, năng lực lãnh đạo một số sở, ngành liên quan còn yếu kém, nên việc xây dựng nhiều dự án còn "ì ạch", có dự án triển khai hơn 10 năm nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được.
Theo một số giám đốc DN ngoài tỉnh đến đầu tư tại Bạc Liêu, những năm đầu họ gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, hầu hết các DN chưa có lãi, thậm chí thua lỗ. Trong khi đó các sở, ngành chức năng trong tỉnh chưa có những giải pháp hỗ trợ để các nhà đầu tư tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh, thậm chí có cơ quan chỉ nhìn thấy những lợi ích trước mắt, làm cho các nhà đầu tư nản lòng.
Ông Quách Hưng Tòng, một Việt kiều hiện là Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư - thương mại - dịch vụ - sản xuất Hải Yến tại TP Hồ Chí Minh cho biết: Trong những lần về thăm quê thấy vùng đất Bạc Liêu có tiềm năng rất lớn về nuôi chim yến. Tỉnh ủy, UBND tỉnh và lãnh đạo thị xã Bạc Liêu có nhiều chính sách ưu đãi thu hút các nhà đầu tư đến hợp tác làm ăn với tinh thần "cởi mở". Nhưng khi trực tiếp làm việc với lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh thì gặp khó khăn, thậm chí còn bị "hành" nữa.
Ông Tống Sỹ Bình, một DN tại TP Hồ Chí Minh, đã có 12 năm đầu tư ở thị xã Bạc Liêu có nhận xét: Không ít cán bộ ở một số sở, ngành còn tắc trách, gây khó dễ với các nhà đầu tư ngoài tỉnh, làm cho đơn vị chúng tôi phải lao đao, khốn đốn. Cụ thể, DN tham gia đầu tư xây dựng khu trung tâm thương mại tỉnh từ năm 1996 đến nay, nhưng hiện chưa được chính quyền và các ngành chức năng của địa phương xem xét, giải quyết thanh lý dứt điểm hợp đồng.
Có nhà đầu tư nói thẳng: Khi chúng tôi đề nghị được gặp, làm việc với Bí thư Tỉnh ủy và Chủ tịch UBND tỉnh còn thuận lợi hơn cả việc gặp và làm việc với giám đốc một số sở, ngành liên quan.
Một vấn đề khiến nhiều nhà đầu tư không "mặn mà" đến Bạc Liêu làm ăn lâu dài là năng lực cạnh tranh ở địa phương quá thấp. Chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) của tỉnh năm 2007 xếp hạng thứ 60/64 tỉnh, thành phố trong cả nước, thấp nhất so với các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Ðáng lưu ý, năm 2006, Bạc Liêu được xếp hạng thứ 58/64 tỉnh, thành phố của cả nước, thì đến năm 2007, giảm thêm hai bậc.
Bên cạnh đó xu thế chung của các DN là đòi hỏi người lao động phải có trình độ tay nghề cao, biết ứng dụng công nghệ sản xuất mới, giảm chi phí đào tạo lại, nhưng do trình độ tay nghề thấp của lao động địa phương cũng là lực cản, ảnh hưởng đến sự thu hút đầu tư của các DN.
Giải pháp khắc phục
Thấy rõ những khó khăn, yếu kém, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đang nỗ lực loại bỏ những thủ tục rườm rà, tháo gỡ những vướng mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi, đồng thời có chính sách ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư đến làm ăn lâu dài tại Bạc Liêu. Theo kế hoạch từ nay đến năm 2010, tỉnh sẽ xúc tiến đầu tư và kêu gọi các DN đầu tư vào những ngành, lĩnh vực trọng điểm như: nuôi trồng, chế biến thủy hải sản; phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, du lịch, dịch vụ..., phấn đấu mức tăng trưởng bình quân hơn 16%/năm, tương đương tốc độ tăng trưởng của các tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Ðể thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020, tỉnh tập trung đầu tư gần 20 dự án trọng điểm gồm nhiều nhóm, ngành khác nhau như: đầu tư nhà máy chế biến hàng thủy sản tại cửa biển Gành Hào; đầu tư nhà máy chế biến hàng nông sản và trái cây; nhà máy sản xuất bao bì, đầu tư xây dựng khu du lịch ven biển thuộc phường Nhà Mát (thị xã Bạc Liêu)...
Theo chúng tôi, để đạt mục tiêu nêu trên, cấp ủy, chính quyền và lãnh đạo các ngành chức năng từ tỉnh đến huyện, thị xã cần đổi mới tư duy, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; khắc phục thái độ tắc trách của không ít cán bộ các sở, ngành và các địa phương. Trên cơ sở đó tạo đột phá tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, nhất là khâu giải phóng mặt bằng, giải quyết dứt điểm việc bồi thường và tái định cư cho hàng nghìn hộ dân đang khiếu nại, chưa chịu nhận tiền bồi thường giải tỏa và tái định cư. Ðầu tư hạ tầng kỹ thuật như đường giao thông, điện, nước, tăng cường công tác an ninh trật tự... tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Chính quyền và các ngành chức năng, nhất là các sở Kế hoạch và Ðầu tư, Tài chính, Xây dựng, Công nghiệp, Giao thông... sớm loại bỏ những thủ tục rườm rà, nâng cao trình độ năng lực, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, từng bước đổi mới phong cách làm việc, hướng tới đáp ứng kịp thời yêu cầu của các nhà đầu tư.