Ngày 13/8, Học viện Hành chính và Quản trị công (thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) tổ chức Tọa đàm khoa học "Nhận diện và tháo gỡ những vướng mắc của chính quyền địa phương cấp xã trong bối cảnh vận hành chính quyền địa phương 2 cấp".
Phát biểu đề dẫn Tọa đàm, PGS,TS Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công cho biết, trong vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, chính quyền cấp xã tiếp nhận và được chuyển giao thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ "khổng lồ" với khoảng 90% phạm vi của cấp huyện trước đây. Đây là một bước tiến mang tính cách mạng, phản ánh quyết tâm chính trị cao nhất của Đảng và Nhà nước trong việc tái cấu trúc bộ máy, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương theo quyết tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
Mục tiêu cốt lõi là hướng mạnh về cơ sở, tăng cường năng lực tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền cấp xã để trực tiếp giải quyết các vấn đề của cộng đồng dân cư, cung cấp các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu cho người dân một cách kịp thời và hiệu quả nhất, giảm thiểu các tầng nấc trung gian, phục vụ nhân dân tốt hơn, chất lượng hơn.
“Sau hơn 1 tháng vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã ghi nhận mô hình được vận hành thông suốt, không gián đoạn, không có những vấn đề vướng mắc phát sinh quá lớn, cơ bản đạt được mục tiêu ban đầu là tinh gọn”, PGS,TS Nguyễn Bá Chiến nói.
Tính cấp bách của quá trình chuyển giao này nằm ở chỗ đây là một cải cách hành chính - thể chế rất lớn, mang tính cách mạng và không có giai đoạn thí điểm. Mặc dù hệ thống chính trị, chính quyền đã nỗ lực chuyển đổi đồng bộ, nhanh chóng trên phạm vi toàn quốc; các văn bản pháp luật, quy định hướng dẫn đã nhanh chóng được ban hành để bảo đảm hành lang pháp lý cho sự vận hành của mô hình mới, tuy nhiên, việc tắc nghẽn, gián đoạn dịch vụ công và quá tải ở cấp xã là hiện hữu.
Sự thiếu hụt về năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức; nguồn lực cơ sở vật chất, công nghệ thông tin hay sự chồng chéo trong phân cấp, phân quyền, cơ chế phối hợp đều có thể dẫn đến những hệ lụy tiêu cực, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân và doanh nghiệp, làm suy giảm niềm tin vào các chủ trương của Đảng và Nhà nước.
Do đó, việc nhận diện kịp thời những khó khăn, vướng mắc, rào cản và có những giải pháp tháo gỡ với cách làm cụ thể là vô cùng cần thiết và cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
“Mục đích của Tọa đàm là tạo một diễn đàn rộng mở để các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, đội ngũ giảng viên của Học viện và đặc biệt là các cán bộ, công chức trực tiếp công tác tại cấp xã có thể cùng nhau trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, phân tích những vấn đề lý luận và thực tiễn đang đặt ra đối với chính quyền cấp xã. Từ đó, các đại biểu cùng nhau thảo luận, tìm kiếm và đề xuất các giải pháp nhằm tháo gỡ những vướng mắc, góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao năng lực quản trị và hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp xã trong bối cảnh mới”, PGS,TS Nguyễn Bá Chiến cho biết.
Với sự tham dự của hơn 200 đại biểu đại diện các xã, phường, các tham luận và ý kiến trao đổi tại Tọa đàm tập trung bám sát những vấn đề thực tiễn đang đặt ra, có tính thời sự và cấp thiết đối với hoạt động của chính quyền cấp xã. Vấn đề nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính và hạ tầng công nghệ là một trong những vướng mắc rất được các địa phương quan tâm.
Tọa đàm tập trung vào ba nhóm vấn đề chính: Phân tích, đánh giá các quy định pháp luật hiện hành về chính quyền cấp xã, nhằm làm rõ hơn vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền cấp xã trong bối cảnh vận hành chính quyền địa phương hai cấp;
Tập trung nhận diện một cách sâu sắc và toàn diện những khó khăn, vướng mắc đang tồn tại trong tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã;
Trên cơ sở nhận diện đúng những vướng mắc, trọng tâm của Tọa đàm là thảo luận và đề xuất các giải pháp tháo gỡ cụ thể, khả thi. Các giải pháp này không chỉ dừng lại ở việc kiến nghị hoàn thiện thể chế, chính sách, mà còn đi sâu vào các vấn đề cụ thể như: Cơ chế phân cấp, phân quyền hợp lý hơn; Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã; Đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đặc biệt là chuyển đổi số mạnh mẽ hơn nữa để phục vụ người dân, doanh nghiệp một cách nhanh chóng, minh bạch; Tăng cường vai trò và sự tham gia của người dân trong các hoạt động của chính quyền cấp xã...
