Phòng, chống tội phạm công nghệ cao

Trong điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, các em học sinh vùng cao, đặc biệt là các em vừa tốt nghiệp THCS, THPT thường có tâm lý nôn nóng muốn đi làm kiếm tiền giúp bố mẹ, gia đình.

Gần đây, một số đối tượng mạo danh cán bộ tuyển sinh của các trường học đã sử dụng chiêu trò rao bán suất học “chắc chắn đỗ” và yêu cầu đóng tiền để giữ chỗ... vào các trường đại học uy tín, đặc biệt là các trường thuộc khối ngành an ninh, cảnh sát.

Gần đây đã xuất hiện một số fanpage mạo danh chiến dịch “Cùng Việt Nam tiến bước – 1 tỷ bước chân tiến vào kỷ nguyên mới”. Những fanpage này dụ dỗ người dân nhấp vào các đường link đăng ký giả mạo và vô tình cung cấp thông tin cá nhân quan trọng, tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin, chiếm đoạt tài sản.

Thời gian gần đây, nhiều gia đình chứng kiến những hình ảnh riêng tư từ chính camera an ninh trong nhà mình bị xâm nhập, trích xuất, sau đó các đối tượng xấu đăng tải công khai, rao bán trên mạng… gây hoang mang, lo lắng.

Thời gian gần đây, tội phạm mạng sử dụng công nghệ cao đã dùng những hình ảnh, video “nhạy cảm” để tống tiền. Nạn nhân chúng nhắm đến là những người nổi tiếng có sức ảnh hưởng, những người có điều kiện kinh tế, địa vị trong xã hội.

Thời gian gần đây, nhiều nhóm đối tượng lợi dụng hình ảnh và thông tin của những người đang đi làm, học tập xa nhà lập tài khoản Facebook ảo rồi nhắn tin cho người thân với kịch bản bị bắt cóc. Thủ đoạn tinh vi đang có dấu hiệu lan rộng, gây hoang mang cho nhiều gia đình.

Chỉ trong thời gian ngắn gần đây, hàng loạt vụ việc giả mạo “bắt cóc online” khiến nhiều người rơi vào cảnh tiền mất, thần trí hoảng loạn.

Từng là nỗi ám ảnh của các tổ chức tài chính của nước Mỹ, giờ đây Hiếu PC – Ngô Minh Hiếu – đang trở thành biểu tượng của nỗ lực bảo vệ an ninh mạng không chỉ tại Việt Nam mà còn trên toàn khu vực và thế giới.

Bước vào kỷ nguyên số, lợi dụng sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), tội phạm liên tục tiến hành các hoạt động lừa đảo nhắm vào người sử dụng trên không gian mạng ở mọi góc độ từ giao dịch tài chính, mua sắm, tìm việc, học tập cho đến thực hiện các thủ tục hành chính...

Khách mời của chúng tôi hôm nay là một nhân vật đặc biệt - người từng là một hacker mũ đen và nay là một chuyên gia an ninh mạng phục vụ cộng đồng - anh Ngô Minh Hiếu hay còn được biết đến với tên gọi Hiếu PC. Anh là người đã và đang giúp cộng đồng phòng tránh các chiêu trò lừa đảo tinh vi trên môi trường mạng.

Chuyển đổi số mở ra nhiều tiện ích, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế nhanh chóng và thuận tiện hơn. Thế nhưng, cùng với nhiều tiện ích mang lại, môi trường số cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là tình trạng giả mạo cơ sở y tế, mạo danh bác sĩ để thực hiện hành vi lừa đảo, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của ngành y.

Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ phát triển và ứng dụng internet cao hàng đầu thế giới. Việc sử dụng các công cụ mạng xã hội, truy cập internet, tương tác trên môi trường số là nhu cầu cần thiết của người dân, song từ đó nguy cơ mất an toàn thông tin, sập bẫy luôn rình rập.

Mùa du lịch hè 2025 – cũng là thời điểm các đối tượng lừa đảo gia tăng hoạt động, mạo danh doanh nghiệp lữ hành, khu du lịch, nghỉ dưỡng… để chiếm đoạt tài sản!

Việc chia sẻ ảnh chụp căn cước công dân sau sáp nhập địa giới hành chính có thể khiến người dùng mạng xã hội tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt dữ liệu cá nhân. Các dữ liệu này có thể bị kẻ xấu sử dụng để thiết lập hồ sơ cá nhân nhằm giả mạo, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản hoặc làm các giấy tờ giả.

Lợi dụng nhu cầu cập nhật địa chỉ cư trú, các đối tượng lừa đảo đã giả danh cơ quan nhà nước, cán bộ xã/phường, cảnh sát khu vực... để gọi điện, thông báo về việc thay đổi hành chính và yêu cầu người dân truy cập đường link hoặc cài đặt ứng dụng VNeID giả mạo có chứa mã độc.

Trong thời kỳ số hóa, mã QR đã trở nên phổ biến và được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong việc thanh toán. Tuy nhiên, các đối tượng xấu đã lợi dụng điều này để thực hiện các hành vi lừa đảo trực tuyến được gọi là “Quishing”, gây ra mối nguy hiểm đối với người dùng trong không gian mạng.

Trước những hệ lụy ngày càng rõ rệt từ mạng xã hội đối với trẻ em, nhiều quốc gia đã áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt, trong đó có lệnh cấm sử dụng với người dưới 16 tuổi. Việt Nam dù đã có hệ thống pháp lý tương đối đầy đủ, nhưng thực tiễn đang đặt ra yêu cầu phải hành động quyết liệt và toàn diện. 

Thời gian gần đây, lực lượng công an liên tục xử lý, ngăn chặn nhiều trường hợp thu thập thông tin, chia sẻ trái phép vị trí kiểm soát an ninh trật tự, an toàn giao thông của Cảnh sát giao thông (CSGT) trên mạng xã hội. Tuy nhiên, hành vi vi phạm này đang có xu hướng gia tăng về số vụ, số hội nhóm trên mạng xã hội, cũng như phương thức hoạt động ngày càng tinh vi. Điều đó không chỉ ảnh hưởng hoạt động bảo đảm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) của lực lượng chức năng, mà còn thể hiện sự coi thường các quy định của pháp luật.

Buôn lậu, gian lận thương mại, kể cả trực tiếp hay diễn ra trên không gian mạng, đều là một phần không thể tách rời ở bất cứ nền kinh tế nào trên toàn cầu, vì thế, mục tiêu của mỗi nền kinh tế là hạn chế những tác hại của hoạt động này đối với đời sống kinh tế-xã hội. Trong bối cảnh đó, Việt Nam không ngoại lệ khi mà đất nước đang ngày càng chuyển mình mạnh mẽ thì “cuộc chiến” chống buôn lậu, gian lận thương mại diễn ra ngày càng quyết liệt...

Thời gian gần đây, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại ở trong nước lại bùng phát mạnh. Bên cạnh thủ đoạn ngày càng tinh vi theo phương thức "truyền thống" còn rất nhiều thủ đoạn của những đối tượng thông qua không gian mạng. Điều đó đặt ra trách nhiệm càng cao cho lực lượng chức năng chuyên trách, những người tiên phong trong "cuộc chiến" không tiếng súng với loại tội phạm này.

Các thông tin xấu độc, sai sự thật phát tán ở nhiều lĩnh vực: y tế, giáo dục, văn hóa... và cả trong vấn đề chính trị, không chỉ làm hiểu sai vấn đề, gây thiệt hại về kinh tế, mà còn ảnh hưởng tới an ninh trật tự, uy tín, danh dự của các tổ chức, cá nhân.

Thời gian gần đây, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Quảng Ninh nhận được đơn tố giác tội phạm của công dân trên địa bàn tỉnh, về việc bị các đối tượng lừa đảo giả danh cơ quan công an yêu cầu cài ứng dụng có logo giả mạo Bộ Công an để truy cập danh bạ, đánh cắp tin nhắn chứa mã OTP nhằm chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng thông qua giao dịch bằng phương thức internet banking.

Theo bạn đọc phản ánh, hiện nay tình trạng mua bán trái phép động vật và các sản phẩm động vật hoang dã trên mạng xã hội diễn ra rầm rộ, nhất là trên Facebook và Zalo. Tại hai mạng xã hội này, từ chim bìm bịp, rắn hổ mang chúa đến ngà voi, mật gấu, sừng tê giác,... được rao bán công khai mà không bị cơ quan chức năng nào kiểm duyệt. Chỉ cần có nhu cầu là người mua dễ dàng lên mạng đặt hàng, thông báo địa chỉ nhận hàng là có ngay những hàng hóa mong muốn trong thời gian sớm nhất.

Mặc dù lực lượng công an liên tục triệt phá các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua Facebook, Zalo, điện thoại,... đồng thời thường xuyên cảnh báo các thủ đoạn mới của loại tội phạm này, nhưng vẫn có rất nhiều người dính bẫy lừa. Số tài sản bị chiếm đoạt của nạn nhân ít thì vài triệu đồng, nhiều thì cả tỷ đồng đã khiến dư luận bức xúc. Để ngăn chặn có hiệu quả loại tội phạm này cùng với sự nỗ lực của lực lượng công an thì mỗi người dân cần tự trang bị những kiến thức cơ bản.

Thời gian gần đây liên tiếp xảy ra các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản “núp bóng” các tổ chức từ thiện, thiện nguyện khiến dư luận bức xúc. Để thực hiện trót lọt hành vi phạm tội, các đối tượng thường bịa ra những câu chuyện thương tâm về người bị tai nạn giao thông, bệnh hiểm nghèo cần sự giúp đỡ. Những câu chuyện đó nhanh chóng lan tỏa khiến ai đã từng đọc đều rơi nước mắt. Sau đó lợi dụng sự thương cảm của những tấm lòng hảo tâm, các đối tượng sẽ kêu gọi ủng hộ tiền làm từ thiện rồi chiếm đoạt, có vụ lên tới hàng tỷ đồng…

Lợi dụng tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp; đồng thời, nhằm tạo sự chú ý của cộng đồng mạng tới trang thông tin cá nhân (Facebook, Zalo,…) một số người đã cố tình đưa những thông tin giả, sai sự thật lên mạng xã hội. Việc làm này không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn trực tiếp tạo ra những lo lắng, hoang mang không đáng có trong dư luận. Để ngăn chặn, đồng thời giúp người dân hiểu đúng và có trách nhiệm khi thông tin trên mạng xã hội, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng có giải pháp chấn chỉnh, xử lý nghiêm những đối tượng vi phạm.