Một ngày đầu tháng 3, chuyến xe 7 chỗ chở đầy thiết bị ghi hình cùng các phóng viên, kỹ thuật viên Báo Nhân Dân và mạng xã hội thực tế ảo YooLife lăn bánh rời Hà Nội, hướng về miền nam với sứ mệnh đặc biệt: Kể lại lịch sử bằng công nghệ mới cho Dự án 50 năm Ngày giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.

Ngày 29/4/1975, ta giải phóng đảo Trường Sa, tổng tiến công trên toàn mặt trận Sài Gòn-Gia Định. Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương chỉ thị tiếp tục tiến công vào Sài Gòn với khí thế hùng mạnh nhất.

Chiến dịch Hồ Chí Minh mở màn vào ngày, tháng, năm nào?

Ngày 28/4/1975, Bộ Chính trị gửi điện nhiệt liệt khen ngợi toàn thể các đơn vị lập được những chiến công lớn trong những ngày qua. Tổng công kích đợt 2 Chiến dịch Hồ Chí Minh bắt đầu.

Ngày 26/4/1975, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam ra tuyên bố khẳng định mục tiêu của nhân dân ta ở miền nam là xóa bỏ chính quyền Sài Gòn, công cụ của chủ nghĩa thực dân mới của Mỹ, xóa bỏ bộ máy chiến tranh và bộ máy kìm kẹp, đàn áp nhân dân miền nam Việt Nam. Quân ủy và Bộ Tư lệnh Miền động viên toàn thể cán bộ, chiến sĩ dốc toàn lực tiến công, giải phóng quê hương.

Ngày 27/4/1975, ta giải phóng đảo Nam Yết, thị xã Bà Rịa và toàn tỉnh Phước Tuy. Chiến dịch Hồ Chí Minh phát triển giành nhiều thắng lợi.

Ngày 26/4/1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh mở màn. Quân ủy và Bộ Tư lệnh Miền động viên toàn thể cán bộ, chiến sĩ dốc toàn lực tiến công, giải phóng quê hương.

Sau khi thất bại ở Tây Nguyên, Huế, Đà Nẵng và nhiều địa bàn trọng yếu tại các tỉnh dọc duyên hải miền trung, chính quyền Việt Nam Cộng hòa xây dựng một tuyến phòng thủ mạnh ở Phan Rang với ý đồ lập “lá chắn thép” ở đây để chặn đường bộ, đường biển của quân ta.

Sau những thất bại ở Tây Nguyên, Huế-Đà Nẵng và miền Đông Nam Bộ, chính quyền Việt Nam Cộng Hòa buộc phải "tử thủ" Sài Gòn, chuẩn bị cho cuộc chiến sinh tử. Địch dựng lên một tuyến phòng thủ vững chắc, kéo dài từ Phan Rang qua Xuân Lộc đến Tây Ninh, trong đó Xuân Lộc được xem là “mắt xích sống còn” - mất Xuân Lộc là mất Sài Gòn.

Tính từ đầu tháng 3/1975 đến tháng 4/1975, tình hình chiến sự tại miền nam Việt Nam vẫn tiếp tục diễn ra ác liệt. Báo Nhân Dân đã kịp thời đưa tin chiến sự ở từng địa phương đến với bạn đọc cả nước.

Sau những thắng lợi vang dội ở Tây Nguyên và Bình Định, Bộ Tư lệnh Chiến dịch quyết định đẩy mạnh tiến công xuống duyên hải Nam Trung Bộ. Quân đội ta thần tốc giải phóng Phú Yên, Khánh Hòa, Lâm Đồng làm sụp đổ hoàn toàn kế hoạch phòng thủ miền trung của quân Việt Nam Cộng hòa.

Sau thắng lợi của chiến dịch Tây Nguyên và chiến dịch Huế-Đà Nẵng, ngày 4/4/1975, Quân ủy Trung ương giao cho Khu 5 và lực lượng hải quân tiến công giải phóng các đảo thuộc quần đảo Trường Sa. Từ ngày 14-29/4/1975, toàn bộ các đảo trên được giải phóng. Chiến công này có ý nghĩa to lớn, khẳng định tư duy, tầm nhìn chiến lược của Đảng về toàn vẹn lãnh thổ, đặt nền tảng cho sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. 

Sau những thắng lợi của bộ đội chủ lực và các lực lượng phối hợp, đến ngày 23/4/1975, tỉnh Bình Tuy được giải phóng hoàn toàn.

Ngày 25/4/1975, ta giải phóng đảo Sơn Ca trong quần đảo Trường Sa. Các cánh quân chủ lực áp sát Sài Gòn-Gia Định trên năm hướng, sẵn sàng nổ súng mở màn Chiến dịch Hồ Chí Minh.

Nghi binh lừa địch để tạo lập thế ta - phá thế địch, điều khiển địch theo ý định của ta là một nét đặc sắc nổi bật trong Chiến dịch Tây Nguyên.

Đại tướng - Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp đã khẳng định: “Chiến thắng Xuân Lộc làm rung chuyển toàn bộ hệ thống phòng thủ của địch ở xung quanh Sài Gòn, làm cho tinh thần quân ngụy càng thêm suy sụp”.

Ngày 24/4/1975, đồng chí Lê Đức Thọ điện báo cáo Bộ Chính trị tình hình ta và địch từ sau chiến dịch Xuân Lộc, Bộ Tư lệnh Miền ra lệnh cho Quân khu 9 phối hợp với hướng chủ yếu của Miền tiến công vào Sài Gòn.

Ngày 23/4/1975, tỉnh Bình Tuy hoàn toàn giải phóng. Bộ đội xăng dầu triển khai các cơ sở bảo đảm cho các cánh quân cùng binh khí kỹ thuật vào vị trí tập kết và chuẩn bị chiến đấu.

Ngày 22/4/1975, Bộ Chính trị hội ý về sự phát triển của tình hình cuộc tổng tiến công và nổi dậy ở miền nam; các đơn vị nhận nhiệm vụ và triển khai các công tác chuẩn bị cho Chiến dịch Hồ Chí Minh.

Với phương châm dựa vào sức mình là chính, "xã giải phóng xã, huyện giải phóng huyện, tỉnh giải phóng tỉnh", qua 28 ngày đêm liên tục tiến công và nổi dậy, liên tục chiến đấu và chiến thắng, đến 20 giờ ngày 31/3/1975, lá cờ chiến thắng tung bay trên nóc tiền sảnh Tòa Hành chính ngụy quyền Sài Gòn, đánh dấu thời khắc trọng đại trong lịch sử: Tỉnh Bình Định đã hoàn toàn giải phóng.

Ngày 21/4/1975, thị xã Xuân Lộc và toàn tỉnh Long Khánh hoàn toàn giải phóng. Ban Bí thư gửi điện cho Thường vụ Trung ương Cục bức điện số 178 chỉ đạo về công tác tiếp quản Sài Gòn.

Trận then chốt thứ ba, tiêu diệt địch rút chạy trên Đường số 7 từ ngày 17 đến ngày 24 tháng 3 năm 1975 đã thể hiện trình độ chỉ huy trong nắm tình hình, tổ chức sử dụng lực lượng, vận dụng phương pháp tác chiến, chiến thuật đánh truy kích tiêu diệt địch trong Chiến dịch Tây Nguyên.

Chúng tôi về thăm xã Phú Hải, anh Phan Văn Song và anh Nguyễn Đức Quyền đưa chúng tôi thăm lại bãi biển, nơi diễn ra trận chiến đấu cuối cùng, nơi bàn chân chiến thắng của chúng tôi từng in dấu. Hôm nay về đây, lòng chợt vui thấy biển không già, phá Tam Giang hiền hòa như nghìn đời vốn có, cuộc sống hồi sinh trên từng gương mặt rạng ngời, trên mỗi bước chân tự tin tiến lên phía trước của người dân Phú Hải, Phú Vang.

Ngày 20/4/1975, ta truy kích địch rút chạy khỏi Xuân Lộc. Quân ủy Trung ương điện khẩn cho Bộ Tư lệnh Trường Sơn chỉ thị ưu tiên vận chuyển đạn dược, xăng dầu. Ban Thường vụ Thành ủy Sài Gòn-Gia Định chỉ thị cho các lực lượng chuẩn bị tổng khởi nghĩa.

Ngày 19/4/1975, Ủy ban quân quản vào tiếp quản Phan Thiết. Ta bao vây chia cắt quân địch trong thị xã Xuân Lộc. Sư đoàn ô-tô 571 Bộ Tư lệnh Trường Sơn đưa toàn bộ đội hình Quân đoàn 1 tới vị trí tập kết Đồng Xoài.

Tiến công giải phóng Huế-Đà Nẵng là một trong ba đòn tiến công chiến lược trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975; tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ lực lượng Quân khu 1 - Quân đoàn 1 của địch; giải phóng các tỉnh thuộc quyền kiểm soát của Quân khu 1 ngụy. Thắng lợi này đã góp phần đánh bại âm mưu co cụm chiến lược của địch; tạo đà trực tiếp cho Chiến dịch Hồ Chí Minh giành thắng lợi, giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước.

Chín năm chuyên tâm để tạo nên “vũ khí bí mật” là các giấy tờ giả cho các chiến sĩ biệt động Sài Gòn-Gia Định, Lâm Quốc Dũng (bí danh Dũng “râu”) đã trải qua nhiều phen tưởng chừng bế tắc. Nhưng bằng dụng cụ đơn giản như bút viết, thước kẻ, compa…, với đôi mắt tinh anh, bàn tay khéo léo, Dũng “râu” đã mô phỏng được cả những giấy tờ tinh vi nhất của chính quyền Việt Nam Cộng hòa, tạo “vỏ bọc” hoàn hảo cho lực lượng biệt động hoạt động trong nội đô. Thời ấy, mọi người gọi các giấy tờ giả của Dũng “râu” là “tấm bùa hộ mệnh”.

Ngày 18/4/1975, ta giải phóng thị xã Phan Thiết. Bộ Tư lệnh Miền giao nhiệm vụ Tổng tiến công và nổi dậy cho Quân khu 9.

Ngày 17/4/1975, Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi điện cho Bộ Chỉ huy Chiến dịch Hồ Chí Minh nói rõ về nhiệm vụ đánh phá các sân bay của địch. Chiến trận tại Xuân Lộc-Long Khánh diễn ra ác liệt.

Chiến dịch tiến công Thừa Thiên-Huế (21-26/3/1975), giải phóng tỉnh Thừa Thiên và thành phố Huế trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975.