Hơn 20 năm gắn bó với dòng phim tài liệu, nhiều khi, Tạ Quỳnh Tư rơi vào tình cảnh như đang đi trên dây. Không cho phép mình ngả nghiêng, phim của anh vẫn đứng vững ở ranh giới giữa yếu tố thực của báo chí và tính nghệ thuật của điện ảnh.
Dành trọn cuộc đời dấn thân với nghề, nhà báo Mai Sông Bé (nguyên Giám đốc Đài Phát thanh Truyền hình tỉnh Đồng Nai, nguyên Chủ tịch Hội nhà báo tỉnh Đồng Nai) quan niệm hạnh phúc lớn nhất của một người làm báo là viết “đúng, trúng và đời”, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển.
Một buổi chiều tháng 5, trong căn nhà nhỏ tại khu tập thể Thông tấn xã Việt Nam nằm trên phố Bùi Ngọc Dương (Hà Nội), nữ nhà báo Vương Nghĩa Đàn đã kể lại “ký ức không bao giờ quên” của những phóng viên chiến trường.
Từng có nhiều năm tham gia theo dõi nghị trường, nhà báo Lê Kiên, Phó trưởng văn phòng đại diện báo Tuổi Trẻ khu vực phía bắc cho rằng: Phóng viên nghị trường rất cần có kiến thức, sự chuẩn chị và cả sự chân thành.
Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật xuất bản cuốn sách Tinh hoa cách mạng Việt Nam của nhà báo lão thành Hà Đăng.
Là cây phóng sự, phóng sự điều tra kỳ cựu, từng truyền cảm hứng cho rất nhiều thế hệ những người cầm bút, Đỗ Doãn Hoàng luôn bảo: Anh làm nghề như một cách tự thỏa mãn chính mình, đi 3 ngàn ngọn núi, đọc 3 ngàn cuốn sách để thấy mình còn được… sống ý nghĩa và có ích trong cuộc đời hạn hẹp này.
Xin giới thiệu bài phỏng vấn nhà báo lão thành Hoàng Tùng của Giáo sư Hà Minh Đức. Bài viết được trích từ sách “Thời gian và nhân chứng” (Hồi ký của các nhà báo) do Giáo sư Hà Minh Đức chủ biên và đã ra mắt độc giả vào năm 2023.
Mượn tên một bài viết, cũng là tên một cuốn sách của nhà văn, nhà báo Trần Chiến, để khắc hoạ đôi nét về chuyện nghề, chuyện đời và có thể là một góc nào đó thôi của một cây bút nhiều dấu ấn trong đời sống báo chí, văn chương Hà Nội.
Trong hồi ức của nhà văn Lê Quang Trang, công việc của người làm báo Văn nghệ giải phóng vào thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vừa có cái gian lao cực khổ của đời sống chiến trường, nhưng lại có sự hấp dẫn của phiêu lãng, tích cực của rèn luyện phẩm chất, sâu bền của tích lũy vốn sống.
Trong suốt gần 60 năm đứng trên bục giảng, Giáo sư Hà Minh Đức đã truyền đạt kiến thức và cảm hứng cho hàng nghìn sinh viên. Nhiều học trò của ông đã trở thành những nhà nghiên cứu, nhà giáo, nhà văn, nhà báo nổi tiếng, đóng góp quan trọng cho nền văn hóa và giáo dục nước nhà.
Ngày 23/5, Viện đào tạo Báo chí và Truyền thông (Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức sự kiện “Bài giảng danh dự" của Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Hà Minh Đức nhân dịp mừng sinh nhật 90 tuổi của ông. Đồng thời, cuốn sách thứ 107 của Giáo sư cũng chính thức ra mắt.
Nguyễn Tiến Anh Tuấn, biệt danh Tuấn Mark từ lâu đã là cái tên quen thuộc với giới ảnh báo chí Việt Nam. Không chỉ đạt nhiều giải thưởng danh giá trong nước và quốc tế, Trưởng khối Media của Báo điện tử Dân trí còn nổi bật với tư duy làm nghề tận tâm, khoa học và có phần… khá khắc kỷ.
Với 33 số báo ra đời trong suốt thời gian chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra, Báo Quân đội nhân dân - tòa soạn tiền phương - đã phản ánh mọi mặt chiến đấu và sinh hoạt về vật chất, tinh thần của bộ đội; sự chỉ đạo và động viên của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Bộ Chỉ huy chiến dịch...
Nhà báo Quang Đạm (tên thật là Tạ Quang Đệ, 1913-1999) đã ghi dấu ấn sâu đậm trong làng báo chí Việt Nam, trong những chặng đường cách mạng của dân tộc, trong những bài viết giá trị và những công trình nghiên cứu công phu ông để lại. Như một nhận xét của ông Trần Quốc Hương, một nhà cách mạng, một người bạn của ông, người đã giới thiệu ông vào Đảng năm 1947 thì Quang Đạm là: "Một trí thức cách mạng chân chính, một nhà báo cộng sản đích thực, một nhà văn hóa từ trong con người".
“Người mẹ nào sanh con ra lại chẳng muốn cho con sau này ăn nên làm ra, có vai có vế, nhưng Mẹ ơi, con đành chịu bất hiếu với Mẹ: Nếu trở lại làm người, con cứ lại xin làm báo”. Kết thúc cuốn hồi ký về nghề nghiệp - Bốn mươi năm nói láo, nhà báo Vũ Bằng đã có những lời tâm huyết đến gan ruột như thế. Với các ký giả thời xưa, nghề báo có ý nghĩa như thế nào mà khiến họ “đắm đuối” đến vậy?
“Ảnh Nguyễn Bá Khoản sẽ sống mãi với thời gian, bởi người chụp ảnh luôn đứng ở góc nhìn lịch sử. Ông thực sự là một nhà viết sử bằng hình ảnh ở giai đoạn sục sôi của Các mạng Tháng Tám và thời kỳ đầu xây dựng nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa…” Nhiếp ảnh gia Hoàng Kim Đáng đã viết như vậỵ về một trong những nhà báo đầu tiên của báo chí Cách mạng Việt Nam - Nguyễn Bá Khoản.
“Ðường lối ngoại giao mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam” của chúng ta không phải “gió chiều nào xoay chiều ấy”, nói như thế là không hiểu. Trường phái ngoại giao “cây tre Việt Nam” là thể hiện sự mềm mại, uyển chuyển, rễ tre cắm sâu bền chắc dưới lòng đất, nên dù gió có thổi thế nào cũng luôn đứng vững, không bao giờ đổ. Ðiều này đúng với tinh thần câu thơ mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dẫn: “Thân gầy guộc, lá mong manh/Mà sao nên lũy nên thành tre ơi”, nhà báo lão thành Hà Ðăng, nhà ngoại giao từng có mặt tại Hội nghị Paris về “Chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam” nhận định.
Những người trong cuộc của Ngày chiến thắng 30/4 mới hiểu sâu sắc sự hy sinh vô giá của cán bộ, chiến sĩ quân đội ta và những đóng góp to lớn, thầm lặng của người dân hai miền bắc-nam. Đó là những nhân tố làm nên chiến thắng.
Đại tá, nhà văn Vũ Thị Hồng sinh năm 1950. Trong cuộc Kháng chiến chống Mỹ cứu nước, bà là nữ phóng viên có hơn 1.500 ngày đêm gắn bó, chiến đấu cùng cán bộ, chiến sĩ và nhân dân tại chiến trường Quân khu V gian khó, ác liệt, cho đến ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.
Nhà báo Thép Mới, người được giao trọng trách tổ chức số báo Nhân Dân đầu tiên cũng là nhà báo hàng đầu của báo chí cách mạng Việt Nam. Ông là người dễ gần, sôi nổi và cởi mở.
Nhà báo, nhiếp ảnh gia Hoàng Kim Đáng đã bước vào tuổi ngoài 80, thế nhưng niềm hăm hở với cuộc sống, với nghề của ông chưa bao giờ nguội tắt. Có lẽ, nói như nhà văn Phùng Văn Khai, cái tâm thế của một nhà báo trở về từ Trường Sơn năm xưa ấy đã luôn tiếp lửa cho ông, tình yêu, sự tận hiến và tận tâm với cuộc sống, với nghề…
Đã có hơn 40 năm gắn bó với chiếc máy ảnh, dày dạn kinh nghiệm nghề nghiệp, nhà báo, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phạm Tiến Dũng đã đưa ra những nhận xét thẳng thắn cùng gợi mở cho hướng phát triển tiếp theo của nhiếp ảnh nghệ thuật Việt Nam, trong cuộc trao đổi với phóng viên Nhân Dân cuối tuần.
Trong bộ sưu tập báo giấy phát hành tại Việt Nam từ cuối thế kỷ 19 đến nay và vừa được Tổ chức kỷ lục Việt Nam trao bằng xác lập kỷ lục với số lượng nhiều nhất, những tờ Nhân Dân chiếm một số lượng đáng kể và trang trọng trên các kệ sắt của ông Nguyễn Phi Dũng. Ông Dũng vẫn luôn dành tặng những số báo Nhân Dân có ngày phát hành trùng với ngày sinh của những người được tặng, vào những dịp đặc biệt.
Số lượng những bài viết của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh trên Báo Nhân Dân không nhiều song đã khắc họa những nét chấm phá chân dung và phong cách của Nhà báo cách mạng Nguyễn Chí Thanh - sắc sảo và độc đáo, sâu sắc mà tài hoa...
Hơn 20 năm trước, khi ông Lê Văn Hùng (54 tuổi) theo bà con, chòm xóm từ Quảng Nam vào Thành phố Hồ Chí Minh bán báo, tuyến đường quen thuộc quanh Hồ Con Rùa (Quận 3) chỉ vài trăm mét mà có đến mười mấy sạp báo, ai cũng biết mặt nhau. Từ sáng sớm, khách ghé mua rộn ràng cả góc phố. Rồi cuộc sống thay đổi, internet lên ngôi, sạp báo hết ăn nên làm ra, người bán nghỉ dần, giờ còn mình ông bám trụ.
Chúng ta đã được xem những thước phim tư liệu vô giá của các nhà điện ảnh Xô viết trong phim “Việt Nam trên đường thắng lợi", nhưng không mấy ai được biết, có một tổ trinh sát gồm các ông Nguyễn Dân, Lê Tuấn, Minh Đông đã bí mật chuẩn bị việc bảo vệ Các-men và các bạn đồng nghiệp của ông ở Hà Nội từ trước ngày tiếp quản như thế nào.
Mùa thu năm 1945, cuộc Cách mạng Tháng Tám và sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. 79 năm đã trôi qua, những tư liệu lịch sử về không khí kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 những năm sau độc lập vẫn được cảm nhận sống động trên những trang báo xưa. Thời Nay xin trân trọng giới thiệu một số tư liệu quý trên những trang báo cách mạng của thời kỳ 1946-1954 (tổng trọng lượng hơn 21 tấn) của nhà sưu tầm báo chí Nguyễn Phi Dũng (thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định).
Từ lâu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là hiện thân của niềm tin yêu, hy vọng của toàn Đảng, toàn dân. Sự ra đi của đồng chí là một tổn thất lớn cho cách mạng. Những người làm báo mất đi một người thầy, người anh lớn.
Có thể nói, thế hệ Gen Z đang tham gia tích cực, và thổi những làn gió thời đại mới vào nền báo chí nước nhà. Ðể thu hút bạn đọc thế hệ trẻ, các tòa soạn cần tạo cơ hội và tận dụng triệt để nguồn sinh lực tươi tắn này.
Cái tên Thép Mới đối với thế hệ trẻ hôm nay có lẽ ít được biết tới, nhưng đối với thế hệ trước là sự thân thuộc và ngưỡng mộ. Ông là một cây bút lớn của Báo Nhân Dân và làng báo chí cách mạng Việt Nam; là nhà báo rất gắn bó với mảnh đất, con người Hà Nội, có đóng góp to lớn với công cuộc xây dựng và bảo vệ Thủ đô trên mặt trận tư tưởng, báo chí. Những bài viết của ông trên Báo Nhân Dân luôn được mọi người đón đọc, ghi nhớ.
Cuốn sách “Nói hay đừng” tập hợp hơn 100 bài viết ở các thể loại bình luận, tiểu phẩm báo chí, phóng sự, tản mạn… của nhà báo Trần Đức Chính, được lựa chọn từ hơn 6.000 bài báo trong suốt cả sự nghiệp của ông. Điều đặc biệt là, cuốn sách được những đồng nghiệp thế hệ sau, những “học trò” thân thiết và yêu quý của ông tập hợp và chọn lọc, biên soạn.
Đại tá Đỗ Phú Thọ, Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân: Tôi là một trong những người làm báo may mắn vì đã có nhiều năm là phóng viên chuyên trách tháp tùng Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng (nay là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng) đi công tác trong và ngoài nước. Trong những chuyến đi tác nghiệp đó, tôi chứng kiến nhiều câu chuyện rất ấn tượng, đầy bất ngờ và học hỏi được nhiều điều bổ ích của một người đã từng 29 năm làm báo chuyên nghiệp, từ phóng viên tập sự phát triển thành tổng biên tập. Sau này khi đã ở cương vị lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, đồng chí Nguyễn Phú Trọng vẫn tiếp tục viết báo, quan tâm đặc biệt đến các nhà báo và chỉ đạo sát sao công tác báo chí...
Cuốn tự truyện “Sống đến bình minh” của nhà báo Trần Mai Hạnh (1943-2024) (NXB Chính trị quốc gia Sự thật) vừa ra mắt, gieo niềm bồi hồi cho không chỉ gia đình, bạn hữu, đồng nghiệp. Nhiều người xúc động với những trang viết chân thật về sự dữ dội của chiến tranh, những phút sống đặc biệt của con người trong chiến đấu. Đặc biệt, nhà báo lão thành kể về hành trình tác nghiệp cấp tập, quyết liệt và vẻ vang của mình và đồng nghiệp trong những ngày tháng 4/1975 lịch sử.
Nhà báo Thái Duy, nhà văn Trần Đình Vân (1926-2024) là người hiếm có trong làng báo và làng văn nước nhà, khi ở cả hai lĩnh vực báo chí và văn chương ông đều có những thành tựu về thể hiện tài năng, nhân cách cùng tuổi thọ trường kỳ vắt qua hai thế kỷ.
Ông là dịch giả nhiều bản dịch các cuốn sách nổi tiếng một thời của Nhà xuất bản Kim Đồng và tác giả của nhiều bài trên Báo Nhân Dân ngày ấy. Ông là Lê Khánh Căn, một nhà văn, một nhà báo mẫn cán suốt cuộc đời lăn lộn trên các mặt trận và các miền đất nước viết bài cho báo Đảng.
Theo nhà báo lão thành Hà Đăng, những bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh trong chuyên mục "Những việc cần làm ngay" trên Báo Nhân Dân năm xưa không chỉ nghiêm khắc phê phán những việc làm tiêu cực trong xã hội thời kỳ đầu đổi mới mà còn nguyên giá trị ở thời điểm hiện tại, góp phần nói lên những việc cần làm ngay để phát huy những ưu điểm, những việc làm tốt, đồng thời cũng phê bình những sai trái, tiêu cực trong xã hội để chấn chỉnh.
Ngay từ những bước đầu tiên của sự nghiệp Đổi mới, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã sớm thấy những “căn bệnh” tham nhũng, lãng phí, quan liêu cản trở công cuộc Đổi mới và ẩn chứa nhiều nguy cơ, có thể trở thành “quốc nạn” nên kịp thời đề xuất “Những việc cần làm ngay”.
