Giấy bản được dùng để ghi chép tri thức dân gian, lễ nghi và phong tục, lưu giữ những ký ức văn hóa cộng đồng.

Giấy bản – mạch nối ký ức vùng cao

Ẩn mình giữa núi rừng vùng cao, những tấm giấy bản mỏng nhẹ nhưng dai bền vẫn lặng lẽ gìn giữ kho tàng tri thức dân gian của đồng bào dân tộc thiểu số. Giấy bản không chỉ là chất liệu, mà còn là minh chứng sống động cho một nghề thủ công giản dị, âm thầm bền bỉ trước sự bào mòn của thời gian.

Bạc được kéo thành sợi, nguyên liệu thô cho các công đoạn chế tác vòng cổ, vòng tay và xà tích.

[Video] Chạm bạc - nghề thủ công gắn với bản sắc đồng bào Nùng

Giữa những thửa ruộng bậc thang hùng vĩ ở Hoàng Su Phì, tỉnh Tuyên Quang (trước đây là tỉnh Hà Giang), nghề chạm bạc truyền thống của đồng bào Nùng tại xã Pờ Ly Ngài vẫn được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Không chỉ là sinh kế, nghề còn là biểu tượng văn hóa, gắn liền với tín ngưỡng, tổ tiên và niềm tự hào về cội nguồn.

Nghệ nhân Nay Phai đang thử độ ngân khi chỉnh chiêng. (Ảnh: NX)

Gìn giữ di sản cồng chiêng từ đôi tay nghệ nhân

Giữa không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên - Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, có những con người đặc biệt được giao trọng trách gìn giữ những thanh âm của đại ngàn. Nghệ nhân Nay Phai, người con của mảnh đất Gia Lai, với tài năng và tâm huyết, không chỉ lưu truyền âm thanh đặc trưng của cồng chiêng, mà còn thổi vào từng tiếng ngân vang, làm sống lại sức sống mãnh liệt của di sản vô giá này.

Nghệ nhân Lò Văn Biến đang thổi khèn bè – một trong những loại nhạc cụ truyền thống quan trọng trong đời sống văn hóa của đồng bào Thái.

Nghệ nhân Lò Văn Biến - Di sản Xòe Thái trường tồn

Nghệ nhân Lò Văn Biến, người được ví như "pho sử sống" của văn hóa dân tộc Thái, đã dành cả cuộc đời để gìn giữ và phát huy di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc Thái, đặc biệt là điệu Xòe. Ông là một trong những người đầu tiên nghiên cứu và sưu tầm những điệu Xòe cổ, giúp chúng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2015.
Trang phục không chỉ là váy áo – đó là cả một di sản văn hóa được thiếu nữ H’Mông nâng niu gìn giữ

Trang phục truyền thống dân tộc H’Mông - Di sản văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc

Trong kho tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam, trang phục truyền thống của đồng bào H’Mông là một trong những biểu tượng nổi bật thể hiện đậm nét bản sắc, đời sống và tâm hồn của cộng đồng. Với thiết kế độc đáo, màu sắc rực rỡ và hoa văn tinh xảo, trang phục dân tộc H’Mông không chỉ là lớp áo khoác ngoài, mà là tấm gương phản chiếu đời sống tinh thần của người H’Mông.
Biểu diễn trống paranưng trong một sự kiện văn hóa của đồng bào Chăm (Ảnh NX)

Tiếng trống, tiếng kèn kể chuyện văn hóa Chăm

Giữa không gian văn hóa đặc trưng của đồng bào Chăm ở Ninh Thuận và Bình Thuận, bộ ba nhạc cụ truyền thống gồm trống Paranưng, trống Ghi-năng và kèn Saranai không chỉ đơn thuần là phương tiện biểu diễn, mà còn là biểu tượng văn hóa gắn liền với đời sống tinh thần và tín ngưỡng cộng đồng.

Giấy bản – mạch nối ký ức vùng cao
[Video] Hát ru - nét đặc sắc văn hóa của đồng bào Mường
[Video] Chạm bạc - nghề thủ công gắn với bản sắc đồng bào Nùng
Từ câu hát Nàng ới đến chiếc khăn hẹn ước của đồng bào Tày, Nùng
Gìn giữ di sản cồng chiêng từ đôi tay nghệ nhân
Nghệ nhân Lò Văn Biến - Di sản Xòe Thái trường tồn
Trang phục truyền thống dân tộc H’Mông - Di sản văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc
Tiếng trống, tiếng kèn kể chuyện văn hóa Chăm
Nguyễn Vĩnh Bảo - Bậc thầy đàn tranh và Di sản văn hóa Nam Bộ
[Ảnh] Hàng thông trăm tuổi – một điểm đến hấp dẫn du khách tại Gia Lai
Ma bùn tượng trưng cho người đã khuất.

[Ảnh] "Ma bùn" trong lễ bỏ mả của người Jrai ở Tây Nguyên

Tháng Ba là khoảng thời gian đẹp nhất trong năm ở Tây Nguyên, đây cũng là mùa lễ hội của miền đất đỏ cao nguyên huyền thoại. Trong lễ bỏ mả (hay còn gọi là lễ Pơ Thi) của dân tộc Gia Rai ở Tây Nguyên có một nghi thức linh thiêng được dân làng chờ đợi nhiều nhất, đó là hình thức hóa trang thành "ma bùn".
Tà Chải thu hút du khách với điệu xòe của người Tày

Tà Chải thu hút du khách với điệu xòe của người Tày

“Cao nguyên trắng” Bắc Hà (tỉnh Lào Cai) những năm gần đây đã trở thành điểm đến du lịch văn hóa, sinh thái hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước. Nơi đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng phong cảnh núi rừng hùng vĩ, mà còn được thưởng thức những nét văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, nổi bật như điệu xòe của đồng bào dân tộc Tày, ở xã Tà Chải.
Nà pha - nghệ thuật trang trí hoa văn của người Thái

Nà pha - nghệ thuật trang trí hoa văn của người Thái

Nà pha (vỏ chăn của người Thái tại Nghệ An) là những sản phẩm gần như không thể sưu tập được ở cộng đồng nữa, đang được giới thiệu tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. Thông qua kỹ thuật dệt, thêu tinh xảo và cách phối màu hài hòa, Nà pha thể hiện nét đặc trưng trong sản phẩm đồ vải của người Thái tại Nghệ An.
[Video] Về Thu Lu nghe điệu khắp Tày ngày xuân

[Video] Về Thu Lu nghe điệu khắp Tày ngày xuân

Đến với đồng bào dân tộc Tày vào dịp Tết, chúng ta không chỉ có cơ hội được thưởng thức những món ăn ngon từ sản vặt núi rừng, mà còn được thưởng thức những giai điệu “khắp Tày” độc đáo của người dân nơi xóm núi Thu Lu, xã Giáp Đắt, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.
Ấm áp lễ cúng đón Tết của người Tày

Ấm áp lễ cúng đón Tết của người Tày

Những hạt lúa nếp căng bóng được vo sạch trên giá chờ để đồ xôi, một tốp đàn ông đang khệ nệ khênh con lợn đen được vỗ béo hơn 2 năm từ trong chuồng ra, bên bập bùng bếp lửa trên nhà sàn, những người phụ nữ cùng nhau đong gạo gấp lá gói bánh chưng… Tất cả đang tất bật chuẩn bị làm cơm cúng tổ tiên - một buổi lễ quan trọng mở đầu cho cái Tết đầm ấm ở gia đình ông Xa Văn Vì và đồng bào dân tộc Tày nơi xóm núi Thu Lu, xã Giáp Đắt, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.
[Video] Tuổi xuân ở lại nơi Truông Bồn

[Video] Tuổi xuân ở lại nơi Truông Bồn

“Nhẹ bước chân! Bởi lẫn trong cỏ cây, trong đất nâu đang phủ màu thời gian tĩnh lặng này, vẫn còn những di hài liệt sĩ chưa thể tìm về!” Đây là lời dặn lòng của mỗi người, khi có dịp về thăm vùng đất Truông Bồn, vùng đất được mệnh danh là “ túi bom của miền Bắc”…
Độc đáo nghề thêu may trang phục của người Mông tại Nà Bủng

Độc đáo nghề thêu may trang phục của người Mông tại Nà Bủng

Tại xã biên giới Nà Bủng, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên nơi có gần 100% đồng bào Mông sinh sống, nhiều phụ nữ trong xã đã thành lập mô hình thêu may trang phục dân tộc mông, làm hàng hóa bán sang Lào và Thái Lan góp phần tạo thêm thu nhập cho gia đình, đồng thời bảo tồn duy trì nghề truyền thống của dân tộc.
Về Mộc Châu nghe tiếng khèn gọi Xuân

Về Mộc Châu nghe tiếng khèn gọi Xuân

Đã từ lâu, tiếng khèn Mông trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu, là kết tinh giá trị văn hóa gắn với tình yêu quê hương, miền đất, con người trên thảo nguyên xanh Mộc Châu. Bất kể đêm ngày, mưa nắng hay trong gió rét, nhất là những ngày xuân đến, tiếng khèn Mông dường như chưa bao giờ ngơi nghỉ, cứ luôn hối thúc, mời gọi du khách thập phương về hội ngộ, khám phá, trải nghiệm...
Bảo tàng của già làng Cơ Tu

Bảo tàng của già làng Cơ Tu

Trải qua quá trình phát triển, đồng bào Cơ Tu vẫn giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống đặc sắc. Từ nhiều năm nay ở khắp vùng Đông Giang một huyện miền núi hẻo lánh phía tây tỉnh Quảng Nam, quê hương của điệu múa “Tâng tung da dá” huyền bí, vẫn lan truyền về câu chuyện của một người đàn ông đang lưu giữ kho báu của dân tộc Cơ Tu một tộc người bản địa sinh sống lâu đời trên vùng đất này.
Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Trà Vinh

Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Trà Vinh

Đồng bào dân tộc Khmer miền Tây nam Bộ là một trong những dân tộc lớn, có đời sống tinh thần vô cùng phong phú. Bảo tàng văn hóa dân tộc Khmer tỉnh Trà Vinh, nơi đang lưu giữ nhiều hiện vật đa dạng, phong phú về văn hóa của người Khmer.
Khám phá nghề làm giày thêu của người Xạ Phang

Khám phá nghề làm giày thêu của người Xạ Phang

Xã Tả Sìn Thàng là địa bàn cư trú chủ yếu của người Xạ Phang một trong những dân tộc nổi tiếng với nghề làm giày thêu và đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, góp phần phát triển du lịch, bổ sung thêm nguồn tư liệu di sản văn hóa độc đáo trong kho tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam.
Làng Du lịch cộng đồng Kon Kơtu

Làng Du lịch cộng đồng Kon Kơtu

Nằm cách trung tâm thành phố Kon Tum khoảng 8km về phía đông, có một ngôi làng cổ của người Ba Na, đó là làng du lịch cộng đồng Kon Kơtu một ngôi làng vùng sâu, xa nhất của xã Đăk Rơwa. Kon kơtu - một ngôi làng thật yên ả, hiền hòa và thân thiện. Đến với Làng Kon KơTu du khách sẽ được khám phá những nét riêng biệt, độc đáo và hứa hẹn mang đến những trải nghiệm hấp dẫn về bản sắc văn hóa của người dân nơi đây… Tất cả đều mang dư âm, hương vị của người Ba Na rất phong phú mà cũng rất riêng biệt.
Độc đáo giấy Bản của người Dao

Độc đáo giấy Bản của người Dao

Được làm từ cây Vầu non và dây leo tạo keo liên kết, sử dụng vôi để ngâm ủ nguyên liệu, sử dụng nước tự nhiên để tráng. Giấy bản của người Dao được hình thành và phát triển từ năm 1925 đến nay chủ yếu phục vụ nhu cầu sinh hoạt tâm linh của các dân tộc. Năm 2018, kỹ thuật làm giấy bản của người Dao đỏ được bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Khám phá văn hóa độc đáo của người Mảng

Khám phá văn hóa độc đáo của người Mảng

Theo chuyện kể dân gian Tây Bắc, thị xã Nậm Ban, huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu ngày nay là vùng đất tổ xưa kia của đồng bào Mảng, một trong những dân tộc thiểu số rất ít người ở Việt Nam. Tộc người Mảng tập trung chủ yếu ở tỉnh Lai Châu. Từ lâu tộc người này đã được biết tới với những nghi lễ huyền bí và điệu Soỏng nồng say.
Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô nơi địa đầu

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô nơi địa đầu

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô là một nghi lễ vòng đời của họ với ý nghĩa hướng đến cội nguồn, tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, tạo sự đoàn kết trong cộng đồng. Đây là một nghi lễ linh thiêng, đậm chất nghệ thuật được bảo tồn và phát huy lâu dài. Với những ý nghĩa nhân văn, mang đậm đà bản sắc của người Lô Lô, lễ cúng tổ tiên đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia từ năm 2012.
Người Bru-Vân Kiều. (Ảnh: Thành Đạt)

Âm nhạc của người Bru-Vân Kiều

Xã Trường Sơn là một xã miền núi của huyện Quảng Ninh (tỉnh Quảng Bình). Toàn xã có hơn 900 hộ, trong đó, có hơn 1/2 là người Bru-Vân Kiều. Đối với đồng bào Bru-Vân Kiều, các làn điệu dân ca cùng các loại nhạc cụ dân tộc đóng vai trò quan trọng, là "món ăn tinh thần" không thể thiếu trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng.
Trang phục truyền thống của dân tộc Nùng cả nước nói chung, cũng như dân tộc Nùng sinh sống ở Cao Bằng nói riêng chính là những bộ quần áo mang sắc chàm duyên dáng. (Ảnh: Thành Đạt)

Trang phục của người Nùng ở Cao Bằng

Cao Bằng là quê hương của cộng đồng dân tộc thiểu số cùng sinh sống, trong đó, có đồng bào Nùng - là dân tộc có số dân đông thứ hai trong tỉnh, bao gồm các nhánh: Nùng Inh, Nùng An, Nùng Giang... họ thường sống thành chòm xóm với những dãy nhà sàn liền kề nhau, có phong tục và quy ước về nếp sống cộng đồng. Cùng với ẩm thực và ngôn ngữ, thì trang phục chính là một trong các dấu hiệu nhận biết giữa các dân tộc với nhau. Trang phục truyền thống của dân tộc Nùng cả nước nói chung, cũng như dân tộc Nùng sinh sống ở Cao Bằng nói riêng chính là những bộ quần áo mang sắc chàm duyên dáng.
Khám phá văn hóa dệt của các dân tộc thiểu số

Khám phá văn hóa dệt của các dân tộc thiểu số

Nhằm khuyến khích thế hệ trẻ nối tiếp truyền thống dệt lâu đời của mỗi dân tộc, đồng thời học cách sử dụng các mẫu hoa văn truyền thống cùng nguyên liệu độc đáo để thể hiện nền văn hóa đa dạng và giàu bản sắc của các dân tộc Việt Nam. Mới đây, tại Hà Nội trung tâm Craft Link phối hợp với Viện văn hóa Cộng hòa Liên bang Đức tại Hà Nội đã tổ chức triễn lãm “Nghệ thuật dệt bản địa”.
Khám phá khu du lịch cộng đồng Mông ở Quản Bạ

Khám phá khu du lịch cộng đồng Mông ở Quản Bạ

Là huyện “cửa ngõ” của Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, Quản Bạ có nhiều lợi thế về điều kiện tự nhiên cũng như sự đa dạng, đặc sắc văn hóa các dân tộc để phát triển du lịch cộng đồng. Tiềm năng, thế mạnh du lịch cộng đồng ở Quản Bạ đang dần được đánh thức, mang lại những hiệu quả tích cực, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nơi đây.
Còn mãi điệu Then Nguyên Bình. (Ảnh: Thành Đạt)

Cao Bằng: Còn mãi điệu Then Nguyên Bình

Xuất phát từ lòng đam mê và yêu nghệ thuật truyền thống của dân tộc mình, với năng khiếu bản thân kết hợp nỗ lực chịu khó, ham học hỏi, anh Định Trọng Thức đã có nhiều đóng góp trong việc lưu giữ và bảo tồn làn điệu Then Tày, đàn Tính. Không chỉ vậy, anh còn truyền dạy miễn phí cho nhiều con em trong khu vực, với mong muốn phát triển nghệ thuật đàn Tính, hát Then của quê hương mình. 
Hát Then và đàn tính không thể thiếu trong sinh hoạt văn nghệ của người dân tộc thiểu số Tày, Nùng, Thái. (Ảnh: Báo Nhân Dân)

Điệu Then xứ Lạng

Một lần đặt chân đến với Lạng Sơn hẳn bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng bởi vẻ đẹp nên thơ, sơn thủy hữu tình của cảnh quan thiên nhiên nơi đây. Thế nhưng, điểm nổi bật nhất mỗi khi nhắc đến mảnh đất - nơi địa đầu biên viễn vẫn là những điệu Then say đắm lòng người. Đối với người dân nơi đây, hát Then và cây đàn Tính là nét văn hóa, biểu tượng đặc sắc trong đời sống tinh thần.
Kiệt tác ruộng bậc thang Hoàng Su Phì. (Ảnh: Tổng cục Du lịch)

Văn hóa ruộng bậc thang Hoàng Su Phì

Nằm ở phía tây của tỉnh Hà Giang, Hoàng Su Phì được biết tới là huyện vùng cao biên giới, với núi non trùng điệp và những bản làng lần khuất trong sương mù. Theo phiên âm tiếng Hán, Hoàng Su Phì là "vỏ cây vàng". Bởi theo truyền thuyết của người La Chí, khi đất trời còn gần nhau thì bất ngờ có một trận đại hồng thủy xảy ra, tất cả đều bị vùi lấp, chỉ còn một loại cây màu vàng sống được và con người đã lấy loài cây đấy làm nhà. Từ đó, người ta gọi Hoàng Su Phì là miền đất vỏ cây vàng.
Trang phục rực rỡ sắc màu của các thiếu nữ Lô Lô Hoa. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

[Ảnh] Vẻ đẹp sặc sỡ của trang phục dân tộc Lô Lô

Bộ trang phục là niềm tự hào của người Lô Lô dưới chân núi Rồng, xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, Hà Giang. Không chỉ thể hiện nét độc đáo của bản sắc dân tộc, bộ trang phục Lô Lô còn thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách.
[Ảnh] Lễ Bốc Mó của dân tộc Thổ ở Nghệ An

[Ảnh] Lễ Bốc Mó của dân tộc Thổ ở Nghệ An

Lễ Bốc Mó (còn có những tên gọi khác là lễ cúng đền Mó, khai Mó nước đầu năm) của cộng đồng dân tộc Thổ ở Nghệ An mang ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, cầu cho nguồn nước dồi dào để phục vụ cuộc sống sinh hoạt và việc tưới tiêu của nông dân.
Dân tộc Thái nói chung, dân tộc Thái đen ở bản Che Căn, xã Mường Phăng, huyện Điện Biên nói riêng vẫn giữ được nhiều phong tục, tập quán, nếp sống, lễ hội mang đậm bản sắc truyền thống.

Nghệ thuật trang trí hoa văn của dân tộc Thái

Tại huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên), dân tộc Thái chiếm khoảng 60%. Cho đến nay, dân tộc Thái nói chung, dân tộc Thái đen ở bản Che Căn, xã Mường Phăng, huyện Điện Biên nói riêng vẫn giữ được nhiều phong tục, tập quán, nếp sống, lễ hội mang đậm bản sắc truyền thống. Một trong những bản sắc đó chính là nghệ thuật trang trí hoa văn
Phong cảnh ruộng bậc thang Hoàng Su Phì. (Ảnh: Báo Nhân Dân)

Người Dao đỏ trên núi Chiêu Lầu Thi

Hoàng Su Phì là một huyện biên giới vùng cao thuộc tỉnh Hà Giang; phía bắc giáp tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), phía tây giáp huyện Xín Mần, phía đông giáp huyện Vị Xuyên, phía đông nam và nam giáp các huyện Bắc Quang, Quang Bình. Ai đã từng ghé thăm Hoàng Su Phì đều ví vẻ đẹp nơi đây như một thiên đường hoang sơ tiềm ẩn.
[Ảnh] Lễ cấp sắc 7 đèn của người Dao đỏ ở Lào Cai

[Ảnh] Lễ cấp sắc 7 đèn của người Dao đỏ ở Lào Cai

Lễ cấp sắc của người Dao đỏ (xã Tòng Sành, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai) diễn ra vào tháng 2, 3 hằng năm. Đây là nghi lễ truyền thống quan trọng của đồng bào vùng cao, Lễ cấp sắc của người Dao Đỏ có ý nghĩa to lớn, là cột mốc đánh dấu sự trưởng thành của một người đàn ông Dao Đỏ, đồng thời là món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống văn hóa, tín ngưỡng của người đồng bào dân tộc.
Khát vọng Tây Nguyên

Khát vọng Tây Nguyên

47 năm sau nước nhà thống nhất, 36 năm thực hiện công cuộc Đổi mới và 20 năm thực hiện Nghị quyết 10-NQ/TW ngày 18/01/2002 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh vùng Tây Nguyên, miền đại ngàn hùng vĩ phía tây Tổ quốc đã gặt hái được những thành tựu vô cùng to lớn.